Selefilik [Vehhabilik]

Konu: Selefilik [Vehhabilik] Salı Tem. 15, 2008 7:30 pm

Vahhabilik, adını 18. yüzyılda yaşamış bir din adamı olan Muhammed bin Abdülvahhab’dan alan bir mezhep; bugün, Arabistan’ın resmi mezhebi.

Prof. Yusuf Ziya Yörükan, (Ankara üniversitesi) ‘ilahiyat fakültesi dergisi’nin, 1953 yılında yayımlanan ilk sayısındaki ‘vahhabilik’ başlıklı makalesinde, ‘vahhabiliğe bir mezhep denir mi, yoksa selef mezhebine dönmek ve Ibn Teymiyye mesleğini ihya etmek midir?’ diye sorar.
Yörükan’ın belirttiğine göre, Vahhabilere kendilerini ‘i’tikadda selef, amelde Hanbeli’ olarak tanımlamakla birlikte, ‘esasen, Ahmed bin hanbel’[in] i’tikad hususunda selef mezhebinin nass’çı (eseriyye) kolunu temsil’ ettiğini, o nedenle de ‘i’tikadda ve amelde hanbeli olduklarını öne sürmektedirler.
Prof. Yörükan, Vehhabilerin ‘vahhabilik diye bir mezhebi kabul etmediklerini; Muhammed bin Abdulvahhab’ın ‘ilmen ve fiilen bir mezhebi (hanbeli mezhebini, h.y.) yenileyen bir şeyhülislam olmaktan’ öte bir konumu olmadığını iddia ettiklerini bildiriyor.

Vahhabiliğin temel argümanlarını, Prof. Yörükan, genelde din’de akıl’a yer vermemek; mükaşefeyi (kalp gözü ile görmeyi), dolayısıyla tasavvufu reddetmek ve tevhid’i, ‘ameli tevhit’ olarak almak biçiminde özetliyor– ki, bu argümanlar tümüyle İslam’ın ruhuna aykırıdır.
Prof. Yörükan, Medine müftüsü Ahmed ibn Zeyni Dahlan’ın ‘dürerü’s–seniye’sinden, vahhabilik konusundaki görüşlerini aktarıyor. Buna göre, Muhammed bin Abdulvahhab, peygamberlik iddiası gütmüş; sürekli olarak müseyleme gibi yalancı peygamberlerin tarihlerini okumuş; Kur’an–ı kerim’i kendi arzusuna göre tevil ile hadisleri inkâr, icma ve kıyas gibi fıkhi kaynakları reddetmiştir.
Prof. Yörükan, ‘dürerü’s seniyye’ye atıfta bulunarak devam ediyor;– şöyle: ‘bunların ‘hanbeliyiz’ demeleri bir perdeden ibaretti. Namazdan sonra dua etmeyi reddederlerdi. Ahmed Ibn zeyni dahlan bu mevzudaki reddiyeleri yazdıktan sonra, kendisi de bunların aleyhinde birçok hadisler nakleder ve sözlerine bunların, kendilerine intisap eden kadınların saçlarını kestirdiklerini, evliyanın kabirlerini hela yaptıklarını, mevlit okutmayı ve sünnet namazları ve ‘delail’ül hayrat’ okumayı ve minarelerde salat ve selam okumayı ve hatta peygamber’e ‘seyyidina ve mevlana’ diyenleri kâfir saydıklarını ilave eder.’